Zərər hesablanarkən faiz, vergi və amortizasiya xərcləri

Zərər hesablanarkən faiz, vergi və amortizasiya xərcləri nəzərə alınmayacaq

31 İyul 2025 12:12

Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti 22 iyul 2022-ci il tarixində qəbul edilmiş "Aktivlərin təsnifləşdirilməsi və mümkün zərərlərin ödənilməsi üçün xüsusi ehtiyatların yaradılması Qaydası"nda dəyişiklik edib. Bu dəyişikliklərlə bağlı AMB-nin sədri Taleh Kazımov yeni bir qərar imzalayıb. Yeni qərar borcalanların zərərlərinin hesablama metodologiyasını və qiymətli kağızların təsnifatını yenidən tənzimləyir.

Yeni qərara əsasən, borcalanın zərəri hesablanarkən onun faiz, vergi və amortizasiya xərcləri artıq nəzərə alınmayacaq. Bu dəyişiklik borcalanların zərərlə fəaliyyət göstərməsinin daha dəqiq müəyyənləşdirilməsinə yönəlib.

Əvvəlki qaydalara görə, borcalanın zərəri hesablanarkən faiz, vergi və amortizasiya xərcləri də daxil edilirdi. Lakin yeni qərara görə, borcalanın zərərlə fəaliyyət göstərməsi dedikdə, bu göstəricilərin hesaba qatılmaması nəzərdə tutulur. Yəni, borcalanın əməliyyat mənfəəti (faiz, vergi və amortizasiya xərcləri nəzərə alınmadan hesablanan mənfəət) onun faiz xərclərindən az olarsa və ya mənfi olarsa, o zaman bu, borcalanın zərərlə fəaliyyət göstərdiyini göstərir.

Bu dəyişiklik borcalanların daha düzgün qiymətləndirilməsini təmin etməyə və potensial maliyyə çətinliklərinin daha yaxşı izlənilməsinə imkan verəcəkdir.

Digər bir vacib dəyişiklik isə qiymətli kağızların təsnifatında baş verib. Əvvəlcə, yalnız AMB tərəfindən buraxılan qiymətli kağızlar yüksək keyfiyyətli hesab olunurdu. Lakin yeni qərara əsasən, bu siyahıya çoxtərəfli inkişaf banklarının buraxdığı qiymətli kağızlar da daxil edilib, şərt olaraq bu qiymətli kağızların kredit reytinqi AMB-nin buraxdığı qiymətli kağızlarla eyni səviyyədə olmalıdır.

Əgər bir qiymətli kağızın reytinqi yüksək və etibarlı hesab edilirsə, həmin qiymətli kağızlar maliyyə institutları tərəfindən daha az riskli və etibarlı investisiya kimi qəbul edilir. Bu qərar, həmçinin inkişaf etməkdə olan bazarlarda fəaliyyət göstərən çoxtərəfli inkişaf banklarının maliyyə məhsullarına olan etibarı artırmaq məqsədini güdür. Qiymətli kağızların bu yeni təsnifatı, maliyyə bazarlarında əlavə sabitlik və etibar yaradacaq.

MONETAR.AZ