Azərbaycan Mərkəzi Bankında Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının (AYİB) nümayəndələri tərəfindən yerli maliyyə qurumlarının əməkdaşları üçün üzən faiz dərəcəli istiqrazlar mövzusunda təqdimat keçirilib.

Görüş zamanı son illərdə banklararası pul bazarının inkişafı istiqamətində görülmüş işlər, AZİR indeksi və onun hesablanmasında tətbiq edilən yeni metodologiya, eləcə də bu indeksin pul siyasətinin transmissiyasında artan rolu barədə geniş məlumat verilib. Yerli kapital bazarında milli valyutada üzən faiz dərəcəli istiqrazların emissiyası zamanı AZİR indeksinin istinad faiz dərəcəsi kimi tətbiqi ilə bağlı məsələlər ətraflı şəkildə nəzərdən keçirilib, bu istiqamətdə iştirakçıların çoxsaylı sualları cavablandırılıb.

Görüş çərçivəsində həmçinin “2024-2026-cı illərdə maliyyə sektorunun inkişaf Strategiyası”nda nəzərdə tutulan mühüm istiqamətlərdən biri kimi kapital bazarının dərinliyinin artırılması və alət diversifikasiyası baxımından milli valyutada üzən faiz dərəcəli istiqrazların əhəmiyyəti vurğulanıb və bu istiqamətdə AYİB tərəfindən yerli tərəfdaşlarla əməkdaşlığın bundan sonra da davam etdiriləcəyi qeyd olunub.

Üzən faiz dərəcəli istiqrazlar (Floating Rate Notes - FRN) sabit faiz dərəcəsi olan istiqrazlardan fərqli olaraq faiz ödənişləri müəyyən bir bazar indeksinə (məsələn, London Banklararası Təklif Faiz dərəcəsi - LIBOR, və ya bu halda AZİR indeksi) bağlı olaraq dövri olaraq dəyişir. Yəni, faiz ödənişləri bazar şərtlərinə uyğunlaşaraq artır və ya azalır.

Təsəvvür edin ki, bir bankdan pul alırsınız (kredit götürürsünüz) və ya banka pul yatırırsınız (depozit qoyursunuz). Adətən faiz dərəcəsi əvvəldən müəyyən olur və dəyişmir. Amma "üzən faiz dərəcəli istiqrazlar"da (ingiliscə Floating Rate Notes - FRN) faiz dərəcəsi sabit qalmır, əksinə, müəyyən vaxtdan bir dəyişir. Bu dəyişiklik bazardakı ümumi faiz dərəcələrinin vəziyyətinə uyğun aparılır. Azərbaycanda bu dəyişikliyin əsas göstəricisi olaraq AZİR indeksi (Azərbaycan Banklararası Faiz İndeksi) istifadə olunacaq. Yəni, əgər bazarda faizlər artsa, sizin istiqrazınızdan aldığınız faiz də arta bilər, düşsə, azala bilər.

Hazırda Azərbaycanda pul yatırmaq üçün seçimlər çox məhduddur. Bu yeni istiqrazlar bazara yeni bir yatırım imkanı gətirir. Bu, həm şirkətlərə pul toplamaq üçün yeni yol açır, həm də əhalinin və böyük investorların pullarını daha fərqli şəkildə dəyərləndirməsinə kömək edir. Bu bazarın "dərinləşməsi" deməkdir.

Üzən faiz dərəcəli istiqrazlar Azərbaycanın maliyyə bazarını daha güclü, daha çevik və həm yerli, həm də xarici investorlar üçün daha cəlbedici edəcək yeni bir alətdir. Bu, ölkənin "2024-2026-cı illərdə maliyyə sektorunun inkişaf Strategiyası"nın mühüm bir hissəsidir və gələcəkdə iqtisadi inkişafa böyük töhfə verə bilər.

MONETAR.AZ