783 milyon insan aclıq çəkir,

783 milyon insan aclıq çəkir, 1 trilyon dollarlıq ərzaq tullantı kimi atılır

30 Sentyabr 2025 08:57

Hər il 1 trilyon ABŞ dollarından çox dəyərdə ərzağın tullantı kimi atıldığı bir vaxtda dünyada 783 milyon insan aclıqdan əziyyət çəkir. Eyni zamanda, ərzaq itkisi qlobal istixana qazı emissiyalarının təxminən 8-10 faizini təşkil edir və dünya əkin sahələrinin təqribən 30 faizinə bərabər olan ərazini tutur. Bu məlumatlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Mühit Proqramının (UNEP) "Ərzaq İtkisi Hesabatı 2024" sənədində dərc edilmişdir.

UNEP-in hesablamalarına görə, 2022-ci ildə pərakəndə satış, ictimai iaşə və ev təsərrüfatları sektorları üzrə dünyada ümumilikdə 1,05 milyard ton ərzaq itkisi qeydə alınıb. Həmin il adambaşına düşən orta ərzaq itkisi 132 kq təşkil edib ki, bunun da 79 kq-ı məhz ev təsərrüfatlarının payına düşür. Bu rəqəmlər istehlakçılar üçün mövcud olan ərzağın təqribən 19 faizinin itirilməsi deməkdir.

Hesabatda qeyd olunur ki, ev təsərrüfatlarındakı ərzaq itkisi problemi cəmiyyətin bütün gəlir qruplarında oxşar səviyyədədir:

Yüksək gəlirli ölkələrdə adambaşına 81 kq
Orta-yüksək gəlirli ölkələrdə 88 kq
Orta-aşağı gəlirli ölkələrdə 86 kq itki düşür (aşağı gəlirli ölkələr üzrə kifayət qədər məlumat yoxdur).

Ölkələr üzrə mütləq ərzaq itkisi həcminə baxdıqda, ən yüksək göstəricilər əhalisi 1 milyarddan çox olan 2 ölkədə qeydə alınmışdır:

Çin illik təxminən 108,7 milyon ton ərzaq itkisi ilə birinci yerdədir.
Hindistan isə 78,1 milyon ton ərzaq atır.

Digər ölkələrdə illik ərzaq itkisi:

ABŞ: 24,7 milyon ton.
Avropa (Fransa və Almaniya): 3,9 milyon tondan 6,5 milyon tona qədər.
Cənubi Afrika və Qana: Hər biri təxminən 2,8 milyon ton.

Lakin adambaşına düşən itki göstəriciləri fərqli mənzərə yaradır. Məsələn, Hindistanda bir ev təsərrüfatı ildə 55 kq ərzaq atdığı halda, bu rəqəm ABŞ-da 73 kq təşkil edir. Müqayisə üçün, Filippinin ümumi ev təsərrüfatı itkisi ildə 3 milyon tondan bir qədər az olsa da, adambaşına düşən itki cəmi 26 kq təşkil edir.

MONETAR.AZ