Təhsil xərclərindəki artım
Psixoloji yardım ən çox hansı ölkələrdə yaxşı təşkil olunub?
10 Oktyabr 2025
10:04
Dünya Səhiyyə Təşkilatının “Mental Health Atlas 2024” hesabatı dünyada yetkin əhali üçün psixi sağlamlıq işçilərinin bölgələr üzrə sayında kəskin fərqliliklər olduğunu göstərir. Qlobal median göstərici 100 000 nəfərə 13 psixi sağlamlıq işçisi olmaqla yanaşı, bu rəqəm Avropada təxminən 80, Afrikada isə cəmi bir neçə nəfərdir.
Bu fərqliliklər ölkələrin gəlir səviyyəsindən də asılıdır: yüksək gəlirli ölkələrdə 100 000 nəfərə 67,2 mütəxəssis, aşağı gəlirli ölkələrdə isə yalnız 1,1 mütəxəssis düşür.
Avropa regionu mental sağlamlıq xidmətlərinə çıxışda üstün olsa da, digər regionlarda ciddi çatışmazlıqlar mövcuddur. Məsələn, Afrika regionunda 100 000 nəfərə düşən psixi sağlamlıq işçilərinin sayı çox aşağıdır ki, bu da geniş əhali qruplarının bu xidmətlərdən məhrum qalması deməkdir.
Görüntülərdə ayrıca institusional xidmətlər – psixiatrik xəstəxanalarda yataq sayı da bölgələr üzrə fərqlənir. Avropada 100 000 nəfərə 48 yataq, Afrikada isə cəmi 0,4 yataq düşür.
Azərbaycanda psixi sağlamlıq sisteminin kökləri Sovet dövrünə bağlıdır və xəstəxana əsaslı yanaşma üstünlük təşkil edir. Ölkədə 100 000 nəfərə düşən psixiatrların sayı təxminən 4,1 nəfərdir. Mənzil‑xəstəxana xidmətlərində 100 000 nəfərə 38,3 yataq düşür ki, bu da Avropa ortalaması ilə müqayisədə aşağıdır. Psixi sağlamlıq xidmətlərinə əlçatanlığı artırmaq üçün bölgələrdə ambulator kabinetlər, poliklinikalarda psixiatrın kabineti kimi struktur dəyişikliklər həyata keçirilir.
MONETAR.AZ
