Təhsil xərclərindəki artım
Ticarət tərəfdaşlarının valyutaları manata qarşı bahalaşır
10 Oktyabr 2025
11:34
Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşı olan ölkələrin valyutaları 2025-ci ilin yanvar-avqust aylarında Azərbaycan manatı qarşısında əhəmiyyətli dəyər qazanıb. Azərbaycan Mərkəzi Bankının təqdim etdiyi “Əsas ticarət tərəfdaşı olan ölkələrin valyutalarının manata qarşı dəyişimi” cədvəlinə əsasən, 2025-ci ildə bir sıra valyutaların kursunda ciddi möhkəmlənmə müşahidə olunur.
Avro 2025-ci ilin əvvəlindən etibarən manata qarşı 11% bahalaşıb. Eyni dövrdə İngiltərə funt sterlinqi 6.3% bahalaşıb. Bu, Avropa bazarlarında inflyasiya ilə mübarizə məqsədilə həyata keçirilən sərt pul siyasətinin nəticəsi kimi qiymətləndirilə bilər.
Türkiyə lirəsi isə əksinə, manat qarşısında dəyər itirməkdə davam edir. 2025-ci ilin avqustuna qədər lirənin dəyəri 14.4% azalıb. Bu, Türkiyədə yüksək inflyasiya və faiz siyasətinə dair qeyri-müəyyənliyin nəticəsi kimi şərh olunur.
Ən diqqətçəkən məqam Rusiya rublunun 2025-ci ilin ilk 8 ayında manata qarşı 29% bahalaşmasıdır. Eyni zamanda Qazaxıstan tengəsi (3.4%), Gürcüstan larisi (4%), Belarus rublu (16.7%) və Özbək somu (2.6%) da müsbət dinamika göstərib.
Ukrayna qrivnası isə illik müqayisədə çox az fərqlə – cəmi 0.8% səviyyəsində möhkəmlənib ki, bu da ölkədəki makroiqtisadi qeyri-sabitliklə əlaqələndirilə bilər.
Yapon yeni və İsrail şekeli də möhkəmlənən valyutalar sırasındadır. Yen ilin əvvəli ilə müqayisədə 4.1% bahalaşıb, İsrail şekeli isə 6.9% möhkəmlənib. Çin yuanında da 1.5%-lik artım qeydə alınıb.
Cənubi Koreya vonu 2025-ci ilin avqust ayında manata qarşı 16.7% bahalaşıb və bu, texnologiya sektorunda artan ixracın nəticəsi hesab olunur.
Polşa zlotu 11.2%, Rumıniya leyi 9.0%, Çexiya kronu 13.7% və Bolqarıstan levi isə 11.0% artımla Avropa valyutalarının güclü olduğunu təsdiqləyib.
Valyutaların bu cür dəyişimi idxal və ixrac qiymətlərinə birbaşa təsir göstərir. Bahalaşan valyutalar idxal məhsullarının maya dəyərini artırmaqla inflyasiyaya təsir edə bilər. Eyni zamanda Azərbaycan məhsullarının bu ölkələrdə daha rəqabətli qiymətlərlə satılması mümkündür.
MONETAR.AZ
